Phân Tích: Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

Trên đường lên kinh ứng thí , người thanh niên trẻ Nguyễn Đình Chiểu nghe tin mẹ mất đã khóc đến mù 2 mắt . Không chịu buông tay trước số phận , chàng thanh niên nay đã đem ngòi bút của mình vào việc sáng tác văn thơ . Trong đó tiêu biểu và được nhiều người biết đến nhất là Lục Vân Tiên . Đó là 1 áng văn hay chói ngời tinh thần nhân đạo trong xã hội phong kiến xưa. Trong đó có đoạn trích " Lục Vân Tiên Đánh Cướp " thật là đặc sắc
Nhân vật chính trong tác phẩm là 1 nho sinh văn võ song tòan đang trên đường lên kinh ứng thí , giữa đường bắt chợt gặp bọn cướp Phong Lai đang hoành hòanh hại dân . Không màng đến thân mình Lục Vân Tiên đã ra tay đánh cướp cứu người . Qua đó chúng ta thấy nỗi bật phẩm chất đáng quý tinh thần hiệp nghĩa vong thân
Vân Tiên ghé lại bên đàng
Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô
Kêu rằng bớ đảng hung đồ
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân
Có cảm giác sự việc xảy ra qua nhanh chóng bất ngờ . Bất ngờ cũng phải thôi Vân Tiên chỉ mới dừng chân thôi mà đã gặp chuyện bất bình . Chàng không kịp suy nghĩ gì cả đã "bẻ cây làm gậy" xông vào bọn cướp . Chàng là ai! . Chỉ là 1 người nho sinh lên kinh ứng thí . Nhưng tại sao lại có 1 dũng khí đến như vậy ? Do Lục Vân Tiên đã hội tụ những phẩm chất tốt đẹp của các bậc " chính nhân quân tử " xưa . Coi việc nghĩa trên hết quên cả bản thân mình.Nếu Vân Tiên chỉ dừng lại 1 chút thôi để tính toán thiệt hơn thì có lẽ đã mất đi hình tượng đẹp đẽ lay động lâu người này . Hình tượng " văn võ song tòan " Phảng phất đâu đây cái chỉ của anh hùng " triệu tử " thời tam quốc
Vân Tiên tả đột hữu xung
Khác nào Triệu Tử phá vòng đương giang
Bọn cướp khá đông mà Vân Tiên không hề e sợ . Xông pha như Triệu Tử đột phá vòng vây vậy . thấy cướp " quen thói hồ đồ hại dân " là xông vào đánh hết mình, đánh bằng lòng dũng cảm , bằng võ nghệ điêu luyện . Hình ảnh Vân Tiên hiên ngang xông vào giữa đám thảo khấu giống như chính nghĩa đang trừng trị cáci ác cái xấu vậy . Nhân nghĩa và can trừơng biết bao!
Chàng chỉ đánh cướp chỉ vì bản năng con người thôi ! Chứ không tính toán thiệt hơn . Nhưng chàng cũng không ngờ rằng người mình cứu được chính là Kiều Nguyệt Nga . Thái độ của chàng đối với giai nhân thật thú vị ! Càng xông xáo đánh cướp bao nhiêu thì lại e dè , nhút nhát trước người con gái này bấy nhiêu
Khoan khoan ngồi đó chớ ra
Nàng là phận gái ta là phận trai
Dâu chưa nguôi sợ hãi nhưng chắc hẳn Kiều Nguyệt Nga sẽ mở miệng cười thầm đối với người con trai nhút nhát . Nếu thay vào đó là 1 người con trái thạo đời thì chắc hẳn sẽ tấn công vồ vập với người con gái tuyệt đẹp này . Nhưng Vân Tiên lại khác , chàng là con ngừời biết giữ lễ nghĩa xưa . Điều đó càng nói lên bản chất của chàng thật trong sáng và ẩn dấu trong đó là lòng dũng cảm . Đó chính là mẫu mực của con người " văn võ song tòan "
Tuy nhiên không giống như Từ Hải " Vai năm tấc rộng , thân mười thước cao " và " vao trong phong nhã ra ngòai hào hoa " như Kim Trọng trong Kiều. Vân Tiên chỉ là 1 thư sinh thôi mà qua những lời nói , việc làm của chàng . Nguyễn Đình Chiểu đã cho ta những ấn tượng khó phai
Làm ơn há dễ trông người trả ơn


Qua đây cho ta thấy làm ơn là công việc quan trọng cần phải làm của Vân Tiên . Nhưng không những chàng từ chối thái độ biết ơn mà còn trả ơn nữa . Làm ơn mà không màng trả ơn là lối sống của người quân tử xưa nay . Như những người bạn chàng : Hớn Minh , Vương Tử Trực và cả Kiều Nguyệt Nga nữa, trong những hòan cảnh tương tự chắc chẳn họ cũng sẽ có hành động với tinh thần cao cả ấy
Nhớ câu Kiến Nghĩa Bất Vi
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng
Lối sống này thật cao thượng . Nó nói lên thấy việc nghĩa không làm thì không phải là anh hùng . Đó chính là phẩm chất chung của những trang nam tử xưa . Dường như Nguyễn Đình Chiểu đã đem lại cho chúng ta 1 nhân vật tượng trưng cho lối sống ấy . Làm việc nghĩa 1 cách vô điều kiện
Cảm Nhận: Qua đoạn trích này ta dường như cảm thấy rằng cuộc đời của Lục Vân Tiên là hình bóng của nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu . Chỉ qua vài chi tiết nhỏ - Vân Tiên " bẻ cây làm gậy " có thể thấy được quan niệm hiện thực của nhà thơ . Không rút gươm , rút kiếm 1 cách oai phong như các binh tướng hay văn nhân quý tộc cao đạo , hàng động của chàng mang tính chất dân dã , bộc trực . Bất kì người con trai nào cũng có thể bẻ cây làm việc nghĩa .Không câu kỳ 1 chút nào . Nhưng ở đây Vân Tiên vẫn là 1 chàng trai có học , như những người khác chớ không phải là quan lại gì . Vân Tiên giống như những người dân lao động khác . Chỉ với điều đó thôi đã nói lên sự gắn bó mật thiết về mặt tâm hồn , tình cảm của nhà thơ đối với cuộc sống nhân dân .
Suy Nghĩ : Lục Vân Tiên đúng là 1 trang Quân Tử . Chàng giúp người trông bất kì hòan cảnh nào , trong tầm tay của mình . Giúp mà không so đo thiệt hơn . Giúp mà không ngại hoàn cảnh , không sợ nguy hiểm đến tình mạng . Lối sống thật cao thượng ! . Cao thượng bởi vì nó giúp ích cho đời , nó cứu người yếu đuối khỏi bị bức hại , nó giúp người nghèo khổ khi gặp khó hăn , nó chống lại quyền uy của kẻ nhà giau , chông lại bạo lực của kẻ côn đồ để bảo vệ công ly và không thẹn với lương tâm. Nó con cao thượng ở chỗ " làm ơn không cần trả ơn " . Đã làm thì làm hết mình mà không cần có bóng dáng vật chất mình lãnh được . Làm 1 cách vô điều kiện . Quan điểm của Lục Vân Tiên chính là đề cao tinh thần xả thân vì nghĩa lớn
Tóm lại đoạn thơ " Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga "chính là đoạn thơ giới thiệu nhân vật . Qua đoạn thơ này ta đã thấy rõ được phẩm chất cao đẹp của Lục Vân Tiên . Chàng thư sinh có học . Và chính Vân Tiên là hình ảnh nằm trong mở ước của Nguyễn Du tả , Chàng thể hiện vẻ đẹp của những bài học đạo lí làm người



Trên đường lên kinh ứng thí , người thanh niên trẻ Nguyễn Đình Chiểu nghe tin mẹ mất đã khóc đến mù 2 mắt . Không chịu buông tay trước số phận , chàng thanh niên nay đã đem ngòi bút của mình vào việc sáng tác văn thơ . Trong đó tiêu biểu và được nhiều người biết đến nhất là Lục Vân Tiên . Đó là 1 áng văn hay chói ngời tinh thần nhân đạo trong xã hội phong kiến xưa. Trong đó có đoạn trích " Lục Vân Tiên gặp nạn " thật là đặc sắc
Lục Vân Tiên vì thương khóc mẹ mà mù cả 2 mắt , đang bị cảnh túng quẫn thì gặp Trịnh Hâm thi hỏng trở vê. Hậm hực vì thua tài Vân Tiên , hắn bèn lập mưu hãm hại thầy trò vân tiên Hắn lừa trói tiểu đồng vào cây cho hổ ăn thịt , lại lừa Vân Tiên lên thuyền để xô chàng xuống sông . Đoạn thơ này kể lại sự viêc Vân Tiên bị hại và đựơc ông Ngư giúp đỡ
Hình ảnh ông ngư là 1 trong những nhân vật rất đặc biệt . Nguyễn Đình Chiểu không đặt tên riêng giông như ông ngư ông tiều ông quán . Đó là người dân Lao Động sống quanh năm bằng nghề chài lưới .Nghèo dân dã nhưng lại nổi bật với những phẩm chất tốt đẹp
Mở đầu bài thơ 1 khung cảnh ban đêm " Nghênh ngang sao mọc mịt mơ sương bat " có cái gì đó không lành , nhất là những ngôi sao nghênh ngang . Thì ra Vân Tiên đã bị xô ngã xuống sông trong hoàn cảnh này . Đã vậy Trinh Hâm còn " giả tiếng kêu trời " cho mọi người thức dậy để lấy lời phui pha. Thế là hắn đã trà trộn vào đám người thương khóc Vân Tiên . Không ai nhận ra được bộ mặt tàn ác xấu xa của hắn . Chỉ vì đố kị mà hắn hại mất 1 mạng người vô tội . Cái việc Giao Long dìu đỡ Vân Tiên vào bãi đá còn cho thấy thú vật còn tốt bụng hơn kẻ xấu xa như Trịnh Hâm . Nhưng may sao đã có 1 hình ảnh đối lập hoàn toàn với Trịnh Hâm . Nêu như Trịnh Hâm đại diện cho những cái ác , xấu xa nhất thì hiện lên giữa quan cảnh này là chính nghĩa cao đẹp . Ông Ngư . Vừa thấy Vân Tiên gặp nạn đã vội cứu giúp ngay . Chẳng khác nào hình ảnh Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga :
Ông chài xem thây vớt ngay lên bờ
Hối con vầy lửa 1 giờ
Ông hơ bụng dạ mụ hơ mặt mày
Cụm từ bót ngay lên bờ đã cho ta thấy hành động vội vàng của ông trong việc cứu người . Ông ngư thật tốt bụng , biết quý trọng mạng người và có lòng nhân ái cao cả vì ông cứu người mà không hề biết Vân Tiên là ai , vi sao gặp nạn . Và cảm động hơn nữa là hình ảnh cả đại gia định xông vào cứu giúp chứ không riêng gì ông Ngư . Con thì nổi lữa , vợ thì hơ mặt mày . Điều đó cho thấy trong xã hội không thiếu những con người sẵn sàng cứu giúp kẻ khác 1 cách hồn nhiên không chút so đò . Giúp như Vân Tiên lúc trước.
Cuối cung bao nhiêu tâm huyết nỗ lực đã được đền đáp. Vân Tiên đã hồi tỉnh . Sau khi gải bãy hoàn cảnh đáng thương xong , không chờ nài nỉ ngư ông đã ân cần :
Ngư rằng người ở cùng ta
Hôm mai hẩm hút 1 nhà cho vui
Ông ngư đã vui vẻ mời Vân Tiên ở lại để chăm sóc . Tình cảnh Vân Tiên đã ôm đau bệnh tật thân như thể " trái mùi trên cây " không làm được gì , không nơi nương tựa , không người thân thì lời mới của ông ngư chính là 1 tấm lòng vàng , là tình yêu thương người như thể thương thân Đặc biệt viêc tác giả sử dụng từ láy " hẩm hút "rất đặc sắc vì nó miêu tả 1 cuộc sống lặng lẽ trong âm thầm nhưng đầm ấm vì có " người " có " ta " Qua đó ta thấy ông ngư giúp đỡ Vân Tiên 1 cách chân thành , khiêm tốn và nhiệt tình
Tuy vậy Vân Tiên vẫn e ngại , vì biết rằng hòan cảnh ông Ngư cũng không hơn gì mình . Ông ngư sống nghèo túng không muốn mình tở thành ghánh nặng của ân nhân . Thế là ông ngư lại nói :
Ngư rằng lòng lão chã mơ
Dốc lòng nhân nghĩa há chờ trả ơn
Nước trong rửa ruột sạch trơn
Một câu danh lợi chi sờn lòng đây
Qua những câu này ta thấy lời lẽ ngư ông hết sức trau truốt khẳng khái . Ông không phải là hình ảnh ông Chài nghèo khổ kém hiểu biết mà đã lựa chọn cách sống cho mình . Sống sao không thẹn với lòng : cứu người không cần thiết đẹp đền. Phảng phất đâu đây cái chí của Lục Vân Tiên lúc trước
Vân Tiên ngó lại liền cười
Làm ơn há dễ trông người trả ơn
Trớ trêu thay Vân Tiên chãc khác nào Kiều Nguyệt Nga lúc trước . Mang ơn những không thể trả được . Trong lòng khó chịu lắm chứ . Nhưng nghe lời lẽ ông ngư Vân Tiên như bừng tỉnh :
Rày doi vui vịnh mai đầy
Ngày kia hứng gió đêm này chơi trăng
Một mình thong thả làm ăn
Khỏe quơ chài kéo , mệt quăng câu dầm
Nghêu ngao nay chích mai đầm
Một bầu trời đất vui thầm ai hay
Thì ra ông Ngư không phải là 1 người có cuộc sống tinh thần nghèo nàn , kém hiểu biết . Ngược lại ông là 1 trầng năm nhi đầy khí phách , tư thế hiên ngang và thái độ ung dung . Với nhưng từ láy phối hợp với nghệ thuật dùng hình ảnh đối lặp làm câu thơ thêm nhịp nhàng , những từ ngữ " thong thả , nghêu ngao, hứng gió và chơi trăng " đi với hình ảnh " 1 bầu trời đất " đã nói lên điều đó . Đó là sự đối lặp gay gắt giữa kẻ hám danh hám lợi tới mức độ độc ác , đố kị , hãm hại người tài và người lương thiện sống hoa với thiên nhiên , cứu người không màng lợi ích . Sự đối lập này vừa có tình chất triết lí sâu xa của văn học bác học - đối lặp giữa danh lợi , dối trá và tự do , thanh xuân trong sạch giữa thiên nhiên . Sự đối lập này đã bộc lộ 1 cách đặc sắc trong tư tương thơ của Nguyễn Đình Chiểu
Cảm nhận : Ông chài trong tác phẩm của nhà thơ Nguyễn Đình CHieủe không còn là 1 người đánh cá giữa sông nước nữa mà là ông Ngữ giữa cuộc đời với lòng ngày thẳng , cương trực , sống nhân ái m thanh thản , không hề bị trói buộc vào danh lời . Từ tâm nhân nghĩa chính là bên neo của cuộc đời ông
Suy nghĩ: Qua đoạn trích này ta thấy nhân vật ông ngư không khác nhân vật Vân Tiên ngày trước . Ông ngư đại diện cho cái thiện cho tình thương người như thể thương thân . hình ảnh ông ngư hòan toàn đối lập với hình ảnh trịnh hâm . Làm nên 1 cái chất văn lay động lòng người . Trịnh Hâm chính là cái đòn bẩy nên phẩm chất tốt đẹp của ông Ngư.
Tóm lại qua đoạn trích tuy Lục Vân Tiên gặp nạn nhưng chính trang hoàn nàng chàng đã gặp những nhân cách tuyệt vời trong cuộc đời . Và nhân vật ông Ngư chính là đại diện cho nhân cách đó . Ông ngư mang hình vóc , nhân cách của chính tác giả . Cụ Nguyên Đình Chiểu cũng hcinh là người đã từng từ chối danh lợi , bỗng lộc , từ chối hợp tác với pháp , để sống 1 cuộc sống tyhanh bách , cho trọn nghĩa tình bằng nghề chữa bệnh và dạy học . Đó là nghề chăm sóc trực tiếp tình thần và thể xác của nhân dân .